Terug naar overzicht
![Foto van hoorn]()
![Foto van hoorn]()
![Nog een foto van hoorn]()
![Nog een foto van hoorn]()
hoorn (Vrijwel compleet)
| Inventarisnummer: | 2370 | |
|---|---|---|
| Beschrijving: | ||
| Signaalhoorn/cornu; De cornu bestond uit een lange, smalle en rondgebogen buis, die was verstevigd met een houten geornamenteerde dwarsstang van circa 1,40 meter, die tegelijk als handvat diende. De buis, met een lengte tot 3,10 meter, liep geleidelijk wijd naar het uiteinde uit. Het mondstuk was 13 tot 19 cm lang en afneembaar. Dit instrument werd gebruikt in het Romeinse leger tijdens veldslagen. Door de lage toon was de hoorn geschikt om over lange afstanden signalen door te geven. De hoornblazer had de taak om het saluut te blazen en de orders van commandanten met signalen aan de troepen door te geven. Tevens werd de signaalhoorn gebruikt bij publieke gelegenheden, zoals treurmarsen en gladiatorspelen. Het Instituut Collectie Nederland (ICN) heeft in 2003-2004 een XRF-analyse uitgevoerd op de signaalhoorn. Dat bleek een samenstelling te hebben van 76,49% koper, 13,38% zink, 8,65% tin, 0,21% lood en 0,32% zilver. Aan de platte kant van het eind is een snippertje materiaal afgesneden waar een andere samenstelling voor geldt, namelijk 71,21% koper en 16,39% zink. De andere elementen konden niet bepaald worden. Met het tin is kennelijk iets aan de hand, gezien de sterk verschillende percentages en niets in de snipper. De conclusie is dat de hoorn vertind moet zijn geweest, maar dat het tin voor het grootste deel is weg geërodeerd. De hoorn is blijkbaar een koper-zink legering, een messing dus met een zink/koper verhouding van 0,1749 ± 0,0024 voor samenstelling I en 0,1736 ± 0,0028 voor samenstelling II. Dit is vrij normaal voor Romeins messing. De meting aan de snipper geeft een grotere waarde voor de zink/koper verhouding, namelijk 0,230 ± 0,027, maar met een aanzienlijk grotere fout. Het eindstuk van de hoorn is dus van messing met een grotere hoeveelheid zink. Waarom zulk messing daarvoor is gebruikt, is niet duidelijk. Voor de Romeinen moet dit een duurder materiaal zijn. Aan dit uiteinde zal de flexibele buis van de hoorn (cornu) gemonteerd zijn geweest. | ||
| Periode: | Romeinse tijd midden: 70 - 270 nC |
|
| Datering: | 40-270 | |
| Voorwerp: | hoorn | |
| Materiaal: | Messing | |
| Gaafheid: | Vrijwel compleet | |
| Vindplaats: | Alphen aan den Rijn Julianastraat / SSG-gebouw en Theaterterrein AWN 2003 | |
| Gevonden door: | AWN Afd. 6 Rijnstreek | |
| Literatuur: | L. de Bree, 2020, Archeologische begeleiding bij de ontgraving voor het Stepping Stone Gebouw en het Theaterterrein in Alphen aan den Rijn in 2003, Alphen aan den Rijn, 47 ISSN: 1569-7444 |
|
| Bruikleen: | Uitgeleend aan: Provincie Zuid-Holland | |
